ตรอกโอโมอิเดะ (Omoide Yokosho) ซอยลับชินจูกุ กิน ดื่ม ชิลล์

“โอโมอิเดะ โยโกะโจ” (思い出横丁) แปลตรงตัวว่า “ตรอกแห่งความทรงจำ” ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของสถานีชินจูกุ กรุงโตเกียว เป็นตรอกเล็ก ๆ ที่ยาวเพียงร้อยกว่ามิเตอร์แต่มีเสน่ห์ล้นเหลือ เป็นจุดรวมของร้าน izakaya (อิซากายะ – ร้านกินดื่มญี่ปุ่น) และร้านยากิโทริขนาดเล็กที่ตั้งเรียงรายแน่นขนัด ภาพควันจากเตาย่างไก่ลอยอบอวลและเสียงหัวเราะสนทนาเบา ๆ ของลูกค้าในยามค่ำคืน กลายเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของตรอกแห่งนี้ที่ใครมาชินจูกุก็ต้องแวะ

โอโมอิเดะ โยโกะโจถือกำเนิดขึ้นในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ราวปีค.ศ. 1946 ตอนนั้นโตเกียวเพิ่งฟื้นจากซากปรักหักพัง ผู้คนหลั่งไหลมาหางานทำในย่านชินจูกุซึ่งเริ่มเป็นศูนย์กลางการคมนาคมและเศรษฐกิจ ร้านเล็ก ๆ ที่ขายของง่าย ๆ อย่างยากิโทริ (ไก่ย่างเสียบไม้) เหล้าสาเกราคาย่อม และอาหารประจำวันราคาถูก จึงผุดขึ้นมากมายในตรอกแคบ ๆ แห่งนี้ เพื่อรองรับแรงงานและพนักงานรถไฟที่ต้องการกินดื่มหลังเลิกงาน

ในยุคแรก โอโมอิเดะ โยโกะโจเคยเป็น “ตลาดมืด” ที่มีการค้าขายทุกอย่าง ตั้งแต่ของกิน ของใช้ ไปจนถึงสินค้าผิดกฎหมาย เพราะช่วงนั้นญี่ปุ่นยังอยู่ภายใต้การควบคุมของฝ่ายสัมพันธมิตร การค้าขายบางประเภทถูกจำกัด แต่เมื่อเวลาผ่านไป ร้านค้าถูกจัดระเบียบมากขึ้น ตลาดมืดค่อย ๆ จางหาย เหลือเพียงร้านอาหารเล็ก ๆ ที่สืบทอดมาจากยุคนั้น บางร้านเปิดมาตั้งแต่รุ่นปู่จนถึงรุ่นหลาน

ในปี 1999 เกิดเหตุไฟไหม้ใหญ่ที่ทำลายร้านจำนวนมาก แต่ด้วยความร่วมมือของชุมชนและเทศบาล ร้านต่าง ๆ ได้รับการบูรณะใหม่ในสไตล์เดิม คงไว้ซึ่งรูปลักษณ์ยุคโชวะกลาง ทำให้ตรอกนี้กลายเป็นเหมือน “พิพิธภัณฑ์มีชีวิต” ที่สะท้อนความทรงจำของโตเกียวในยุคฟื้นฟูหลังสงคราม เป็นตัวอย่างสำคัญของการอนุรักษ์พื้นที่ประวัติศาสตร์เมืองท่ามกลางมหานครทันสมัยอย่างชินจูกุ

ร้านส่วนใหญ่ในโอโมอิเดะ โยโกะโจมีขนาดเล็กจุเพียง 5–10 ที่นั่ง ทำให้เกิดความอบอุ่นและความเป็นกันเองระหว่างเจ้าของร้านกับลูกค้า เมนูยอดนิยมคือ “ยากิโทริ” (ไก่ย่างเสียบไม้), “นิกูโดฟุ” (เต้าหู้ตุ๋นเนื้อ), และ “โอเด้ง” ในฤดูหนาว ส่วนเครื่องดื่มก็มีตั้งแต่เบียร์ญี่ปุ่นไปจนถึงสาเกและโชจู กลิ่นควันจากเตาถ่านผสมกับแสงไฟนีออนสีส้มแดงคือภาพจำที่นักท่องเที่ยวทั่วโลกหลงรัก

สิ่งที่ทำให้โอโมอิเดะ โยโกะโจมีเสน่ห์ไม่แพ้รสชาติอาหารคือ “วัฒนธรรมการกินดื่มแบบญี่ปุ่นแท้” ที่ยังคงรักษาไว้ เช่น การนั่งเคียงข้างคนแปลกหน้าโดยไม่ถือสา การพูดคุยสั้น ๆ กับเจ้าของร้าน การสั่งอาหารจานเล็กทีละอย่าง และการ “คัมไป!” (ชนแก้ว) ร่วมกันโดยไม่แบ่งแยกชนชั้นหรือเชื้อชาติ ที่นี่จึงเป็นเหมือนจุดนัดพบของมิตรภาพในเมืองใหญ่

ตรอกโอโมอิเดะ โยโกะโจเป็นหนึ่งในจุดถ่ายภาพยอดนิยมของโตเกียว โดยเฉพาะช่วงค่ำที่ไฟนีออนและควันจากเตาย่างผสมกันอย่างมีมนตร์ขลัง ที่นี่ปรากฏในภาพยนตร์ รายการโทรทัศน์ และสารคดีนับไม่ถ้วน ทั้งจากญี่ปุ่นและต่างประเทศ เช่น รายการ “Anthony Bourdain: Parts Unknown” ที่ทำให้ตรอกนี้เป็นที่รู้จักทั่วโลก

ทุกวันนี้ โอโมอิเดะ โยโกะโจกลายเป็นสัญลักษณ์ของ “โตเกียวเก่า” ที่ยังมีชีวิตอยู่ท่ามกลางตึกสูงของชินจูกุ มันไม่ได้เป็นเพียงสถานที่กินดื่ม แต่เป็นพิพิธภัณฑ์ของชีวิตคนญี่ปุ่นยุคหลังสงคราม ที่สะท้อนความอดทน ความอบอุ่น และความสัมพันธ์ระหว่างผู้คน ใครได้เดินเข้าไปในตรอกนี้ ไม่เพียงแต่ได้ลิ้มรสอาหารอร่อย แต่ยังได้สัมผัส “รสชาติของเวลา” ที่ไม่อาจหาได้จากที่ใดอีกในโลก